Milli Mücadelenin Batı Cepheleri (III)

15 Mayıs 1919 günü Türk tarihinin en kanlı günlerinden birisi yaşanmış; o gün sabahın erken saatlerinde İzmir rıhtımına asker çıkaran Yunan ordusu kenti işgal etmeye başladığında büyük bir katliam gerçekleştirmiştir. Kıyıya yanaşan Yunan gemilerinden çıkan Yunan askerleri önce rıhtımda toplanmış; sonra Birinci Kordon üzerinden Konak Meydanı’na doğru yürüyüşe geçmiştir. Yunan Ordusu’nun başında Albay Zafiriu bulunmakta olup, yürüyen birliklerin başındaki Efzun (Evzon) askeri gösteri kıyafetleri içinde elinde büyük bir Yunan bayrağı taşımıştır. Bir işgalin gerçekleşeceğini duyan sivil halktan Müslümanlar ve azınlık gruplar kentin işgalini izlemek durumunda kalmış; bu gösterişli yürüyüş Türk tarafında büyük üzüntü yaratırken, Rumlar sevinç içinde coşkulu gösteriler yapmışlardır. Bu durum devam etmekteyken birden bir silah patlamış ve Yunan bayrağını taşıyan bayraktar alnından vurularak cansız şekilde yere düşmüştür. İlk kurşunu atan kişi olarak adı öne çıkan Gazeteci Hasan Tahsin (Osman Nevres), Yunan askerleri tarafından parçalanarak öldürülmüş ancak o ilk kurşun direnişin sembolü olmuştur. Yunan askerleri, kendilerine gelen bir emirle, işgali izlemeye gelmiş olan Müslüman kalabalığın üzerine rastgele ateş etmeye başlamış; yaklaşık yarım saat süren yoğun ateş sonrasında çok sayıda masum Türk Konak Meydanı’nda, Kordon’da, Borsa’da ve Kemeraltı taraflarında öldürülmüştür. Yunan askerleri sivil halka acımasızca ateş etmiştir. Hükûmet Konağı, Sarıkışla ve öteki resmî binalar da ateş altına alınmış ve bir süre sonra buralar işgal edilerek, içeride bulunan siviller ve askerler yaka paça dışarı atılarak bir ölüm yolculuğuna çıkarılmıştır. İşgalin yayılması üzerine benzer katliamlar İzmir’in nahiye ve köylerinde de sürdürülmüştür. Kimi kaynaklara göre bir gün içinde öldürülen insan sayısı 2.000 olup, bir hafta içinde İzmir ve yakın çevresinde öldürülen insan sayısına ilişkin veriler 5.000’i bulmaktadır. Öyle ki aradan haftalar geçmiş olmasına karşın, öldürülen insanların denize atılan cesetleri Göztepe taraflarında kıyıya vurmuştur. Bu kanlı katliam, Anadolu’da ulusal direnişi tetikleyen oldukça önemli bir etki yaratmıştır…